15.03.2022
Een half jaar na de invoering van statiegeld op kleine flesjes in Nederland blijkt dat 80 % hiervan ook effectief wordt ingeleverd. De vooropgestelde doelstelling was 90 %, dus er volgt een extra campagne. Waar Vlaanderen blijft talmen en blijft impact- en effectenstudies bestellen, bewijst Nederland dus dat het kan, en dat het werkt!
Toegegeven, ook bij onze noorderburen heeft het heel wat voeten in de aarde gehad. Net zoals bij ons ging ook daar de bedrijfswereld op de rem staan en was er effectief sprake van een antistatiegeldlobby! Maar dankzij petities, burgerinitiatieven en de statiegeldalliantie ging de overheid overstag, en met resultaat. Per 1 december 2022 zal er ook statiegeld op blikjes ingevoerd worden.
Waar wacht Vlaanderen op?!
3 op 4 Vlamingen ergert zich aan zwerfvuil en er wordt vaak verwezen naar Duitse en Nederlandse bermen. Kennelijk werkt het huidige systeem niet om alle blikjes en flesjes via de blauwe zak in te zamelen. Iedereen stoort zich aan zwerfvuil, maar bij navraag zal vrijwel niemand toegeven af en toe iets achteloos op de grond te laten vallen. Hoe los je zoiets op?
De Vlaamse regering en Fost Plus brainstormen hier naar het schijnt vaak over. Telkens weer blijkt communicatie, sensibilisatie en handhaving de oplossing. De Mooimakerscampagne van 2016 is het hoogtepunt van schuld afwentelen op de brave burger. Vrijwilligers ruimen het zwerfvuil op, en niemand hoeft nog te zoeken naar een aanpak bij de bron.
Verder dan dat geraakt de Vlaamse regering niet en dus blijft de antilobby winnen. Er zou “niet bewezen kunnen worden dat statiegeld ook effectief het zwerfvuil vermindert”. De terugnameautomaten zullen voor de handelaars extra kosten en extra ruimtegebruik betekenen. Ook wordt geredeneerd dat het voor de consument moeilijker wordt. Maar wie met een lege auto naar de winkel rijdt (geef toe, dat doen we!), kan ook even wat lege flessen meenemen. In 2015 (!) bleek uit een studie dat, mits de juiste randvoorwaarden, het systeem zelfs beperkt winstgevend zou kunnen zijn. De concrete uitwerking van dit positieve scenario werd opnieuw in een studieaanvraag gegoten. We vragen ons af in welke archiefkast deze studie nu stof ligt te vergaren…
Nog maar eens het jaar van de waarheid
In 2019 werd een ultimatum besteld (het ultimatum van 2016 werd eigenlijk bijgesteld): indien er in 2022 (of 2023, het is een soep!) geen daling van het zwerfvuil met 20 gewichtsprocent, ten opzichte van referentiejaar 2013 genoteerd kan worden, dan komt er toch “actie”.
Meer lezen?
In ons tijdschrift 2015-3 en 2021-1 schreven we uitgebreide artikels. Wil je deze nummers ontvangen om verder te lezen? Stuur een mailtje of gebruik het contactformulier!
