Kolenspoor

Provincie Limburg wil van het oude kolenspoor een fietspad maken. Momenteel zijn al enkele delen hiervan gerealiseerd, zoals het traject As-Maaseik. Het globale project Kolenspoor zal Leopoldsburg via Genk met Maaseik en Maasmechelen verbinden.

Uiteraard vinden we het positief dat functionele verplaatsingen met de fiets worden aangemoedigd door onder andere veilige fietsverbindingen te voorzien. Ook voor recreatief fietsen moeten veilige routes voorzien worden.

De vraag is of bijkomende fietspaden door ons versnipperde en gebetonneerde landschap nog noodzakelijk zijn. Er ligt toch al een zeer dicht wegennetwerk? Er zijn toch overal fietspaden (het ene al veiliger en/of aangenamer dan het andere)?
Daarom hebben we ernstige bedenkingen bij dit Kolenspoorproject, waarvan deel 1 (traject Genk-As) recent in openbaar onderzoek lag.

Zo werd er bijvoorbeeld geen mobiliteitsstudie uitgevoerd, die zou aantonen dat dit fietspad echt een missing link is, of toch eerder een zoveelste fietsverbinding. We willen verdere versnippering, bijkomende verharding en mogelijke verstoring van de natuur (door o.a. barrières van 4 m verharding) zoveel mogelijk voorkomen. Daarom vinden we het belangrijk dat de noodzaak van een bijkomende verharding, in dit geval een fietssnelweg van 4 meter breed, moet worden aangetoond. Het ruimtepact Limburg verwijst ook regelmatig naar het Kolenspoor, maar het ene moment als toeristische verbinding, dan weer als fietsostrade. Een fietssnelweg impliceert een snelle woon / werkverbinding of woon / school of andere nutsvoorzieningen. We krijgen wel meer en meer de indruk dat dit project als fietsostrade eerder gebruikt wordt als excuus om een toeristisch project met ernstige schade voor natuur goed te praten.

Deel 1 passeert langs het natuurgebied de Klaverberg (As/Genk) maar doorkruist geen beschermde natuur (Natura 2000, Vlaams Ecologisch Netwerk). Indien dit traject gerealiseerd wordt, zullen de andere deeltrajecten volgen. Deze lopen wel door beschermde natuur, zoals de Teut (Zonhoven).

De huidige spoorweg biedt een uniek en ideaal leefgebied voor warmteminnende diersoorten zoals de beschermde gladde slang. Een geasfalteerd fietspad is ook lekker warm, maar er dreigt constant gevaar om overreden te worden, en voor sommige dieren is 4 meter te breed om vlot over te steken.

Daarom worden er allerhande constructies voorzien om te vermijden dat dieren het fietspad oversteken of erop gaan zonnen. Langs het fietspad zullen (suboptimale) zon beschenen open zones worden voorzien, en er worden enkele tunnels voorzien onder het fietspad, om veilig over te steken. Als doelsoort heeft men hier de gladde slang voor ogen, maar ondanks voorafgaande betaalde studies gaat men voorbij aan het feit dat dit dier een warmteminnende soort is die daarom geen lange, koude tunnels zal gebruiken.

Deze maatregelen verzachten de nadelige effecten, maar de provincie had dit traject ook voorbestemd als een belangrijke internationale natuurverbinding. We weten uit ervaring dat fietspaden en natuurverbindingen geen ideale combinatie zijn.

Ook wenst men deze fietsostrade op meerdere plekken te verlichten ondanks de negatieve effecten op beschermde vleermuizen en andere fauna en een negatieve studie vanuit het ANB.

Om deze hoofdredenen dienden we bezwaar in. Fietsverbindingen zijn positief, maar ze mogen niet ten koste van onze natuur worden aangelegd. Fietsen door het groen is aangenaam, maar laat alsjeblieft nog wat groen over.

UPDATE 23/06/23:
Het Belang van Limburg pikte dit nieuwsbericht op en contacteerde vervolgens onze coördinator Jan Vandegoor. Vandaag wijdt de krant een volledige pagina aan berichtgeving rond het Kolenspoor in het Regionieuws. Je vindt het artikel ook online terug:  https://www.hbvl.be/cnt/dmf202...